Με τις διατάξεις των ν. 5027/2023[1] και ν. 5056/2023[2], τροποποιήθηκαν οι διατάξεις του  ν. 4830/2021, για την ευζωία των ζώων συντροφιάς. Ειδικότερα:

• Υποχρέωση μη εγκατάλειψης του ζώου συντροφιάς[3]

Με τον ν. 5056/2023[4], προστέθηκε διάταξη στον ν. 4830/2021 που προέβλεπε ήδη τη διαδικασία που πρέπει να ακολουθήσει ο ιδιοκτήτης ζώου συντροφιάς όταν επιθυμεί να αποχωρισθεί το ζώο του,  σύμφωνα με την οποία σε περίπτωση που συντρέχουν εξαιρετικοί λόγοι υγείας του ιδιοκτήτη:

Ο ίδιος ή σε περίπτωση θανάτου του, ο νόμιμος κληρονόμος του, δύναται να παραδίδει σε φιλοζωικό σωματείο ή φιλοζωική οργάνωση μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα, που είναι καταχωρισμένα στο Υπομητρώο Φιλοζωικών Σωματείων και Οργανώσεων του Εθνικού Μητρώου Ζώων Συντροφιάς ή καταφύγιο που πληροί τις προδιαγραφές των σχετικών άρθρων του ν. 4830/2021, το ζώο συντροφιάς, με την υπογραφή υπεύθυνης δήλωσης, χωρίς τις προϋποθέσεις των προηγούμενων εδαφίων (ήτοι δήλωση πρόθεσης αποχωρισμού στην αρμόδια υπηρεσία του δήμου και ανάρτηση προς υιοθεσία).

• Παράταση του χρόνου συμμόρφωσης των λειτουργούντων καταφυγίων[5]

Παρατάθηκε ο χρόνος συμμόρφωσης των ήδη λειτουργούντων κατά την 18η.09.2021 (ημερομηνία δημοσίευσης του ν. 4830/2021), καταφυγίων ζώων συντροφιάς, προς τις προδιαγραφές του ν. 4830/2021 έως τις 31.05.2024 (αντί τις 30.09.2023).

• Υποχρέωση στείρωσης του ζώου συντροφιάς ή αποστολής γενετικού υλικού[6]

Στο άρθρο 9 παρ. 1 περίπτωση (α) του ν. 4830/2021, προβλέπεται ήδη η υποχρέωση του ιδιοκτήτη ζώου συντροφιάς, είτε να το στειρώσει είτε να αποστείλει γενετικό υλικό του στο Εργαστήρι Φύλαξης και Ανάλυσης Γενετικού Υλικού Ζώων Συντροφιάς (εφεξής ΕΦΑΓΥΣ).  

Για την αποστολή δείγματος DNA στο ΕΦΑΓΥΣ, το οποίο αποκτά πλέον[7] πρόσβαση στο Εθνικό Μητρώο Ζώων Συντροφιάς (εφεξής ΕΜΖΣ), προβλέπεται η εφάπαξ καταβολή από τον ιδιοκτήτη, συνολικού ποσού 150€ (ηλεκτρονικό παράβολο ποσού 135€ για τη λήψη, καταχώριση και διατήρηση του DNA για δώδεκα (12) έτη και ποσό 15€ στον κτηνίατρο για τη λήψη του γενετικού υλικού). Σύμφωνα με την τροποποίηση, ο κτηνίατρος που θα λαμβάνει το DNA του ζώου, θα πρέπει υποχρεωτικά να έχει άδεια άσκησης επαγγέλματος του Γεωτεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδος.

Με τον ν. 5027/2023[8], τροποποιήθηκε η προθεσμία έναρξης  της υποχρέωσης στείρωσης ή αποστολής γενετικού υλικού, η οποία εκκινεί πλέον, μετά την παρέλευση ενός (1) μηνός από την έναρξη λειτουργίας του ΕΦΑΓΥΣ, καθώς και η προθεσμία επιβολής προστίμου 1000€ σε περίπτωση μη συμμόρφωσης του ιδιοκτήτη ως προς την υποχρέωση αυτή, η οποία εκκινεί μετά την παρέλευση τριών (3) μηνών από την έναρξη λειτουργίας του ΕΦΑΓΥΣ.

• Συνέπειες παραβίασης υποχρεώσεων μη εγκατάλειψης και μη κακοποίησης του ζώου συντροφιάς

Σύμφωνα με τις ισχύουσες διατάξεις του ν. 4830/2021, στην περίπτωση του ιδιοκτήτη που αφενός παραβιάζει τις υποχρεώσεις της τήρησης των κανόνων ευζωίας, παροχής υγειονομικής περίθαλψης και μη εγκατάλειψης του ζώου, και αφετέρου κακοποιεί το ζώο, προβλέπεται προσωρινή ή οριστική αφαίρεση του ζώου από τον ιδιοκτήτη του και παράδοση αυτού σε καταφύγιο αδέσποτων ζώων. Με τις νέες διατάξεις του ν. 5027/2023[9], προβλέπεται ρητά ότι:

–  Η φροντίδα του ζώου, στο καταφύγιο, γίνεται από τον φορέα του καταφυγίου,

– Ο εισαγγελέας δύναται να απαγορεύσει την απόκτηση άλλου ζώου από τον παραβάτη, ενώ σε περίπτωση κακοποίησης, η απαγόρευση θα είναι οριστική,

– Ο παραβάτης επιφορτίζεται με το κόστος αποκατάστασης της υγείας του ζώου, την κτηνιατρική φροντίδα και διαβίωσή του.

Μαρία Αικατερίνη Δ. Παπαδοπούλου
Δικηγόρος
Δ.Μ.Σ Ιστορίας και Θεωρίας Δικαίου, Νομική Σχολή Αθηνών, ΕΚΠΑ
Δ.Μ.Σ Αστικού δικαίου, Νομική Σχολή Αθηνών, ΕΚΠΑ
Δ.Μ.Σ Εμπορικού Δικαίου, Νομική Σχολή Δημοκριτείου Πανεπιστημίου Θράκης

[1] Ν. 5027/2023 (ΦΕΚ 48’ Α/ 02.03.2023)

[2] Ν. 5056/2023 (ΦΕΚ 163’ Α/06.10.2023)

[3] Άρθρο 9 παρ. 1 περίπτωση (ζ) του ν. 4830/2021

[4] Άρθρο 43 του ν. 5056/2023

[5] Άρθρο 45 του ν. 5056/2023

[6] Άρθρο 9 παρ. 1 περίπτωση (α) του ν. 4830/2021

[7] Άρθρο 65 του ν. 5027/2023

[8] Τροποποίηση με άρθρο 71 παρ. 1 του ν. 5027/2023

[9] Άρθρο 68 του ν. 5027/2023