Η ολοένα αυξανόμενη και ταχεία ανάπτυξη της αγοράς ηλεκτροκίνησης «e–mobility» σε όλες τις χώρες του κόσμου όπως και στην Ελλάδα σε συνδυασμό με τη ραγδαία αύξηση των νέων ηλεκτρικών οχημάτων που προδιαγράφεται στο αμέσως επόμενο χρονικό διάστημα οδηγούν στην ανάγκη διαμόρφωσης ενός σύγχρονου και ασφαλούς θεσμικού πλαισίου για την ηλεκτροκίνηση, που εδώ και αρκετά χρόνια έχει αρχίσει να χαράσσεται τόσο σε εθνικό όσο και σε ενωσιακό επίπεδο, μέρος των πιο βασικών νομοθετημάτων της θα αναφέρουμε ενδεικτικά και περιληπτικά στο παρόν άρθρο με ταυτόχρονη σύντομη μνεία των σημαντικότερων κινήτρων που θεσπίστηκαν για την αγορά των ηλεκτρικών οχημάτων.

✔ ΣΥΝΤΟΜΗ ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΕΠΙΣΚΟΠΗΣΗ

– Δυνάμει του ν. 4233/2014 και ειδικότερα των διατάξεων του άρθ.15 δόθηκε η δυνατότητα εγκατάστασης σταθμών φόρτισης ηλεκτρικών οχημάτων σε πρατήρια παροχής καυσίμων και ενέργειας, στους στεγασμένους και υπαίθριους σταθμούς αυτοκινήτων, στα συνεργεία συντήρησης και επισκευών αυτοκινήτων και μοτοσυκλετών και σε δημόσια ή ιδιωτικά Κ.Τ.Ε.Ο.

– Δυνάμει του ν. 4439/2016 ενσωματώθηκε στην ελληνική νομοθεσία η Οδηγία 2014/94 της Ευρωπαϊκής Επιτροπής η οποία θεσπίζει μέτρα για την ανάπτυξη υποδομών εναλλακτικών καυσίμων στην Ευρωπαϊκή Ένωση και ορίζει τις απαιτούμενες ελάχιστες προδιαγραφές για τη δημιουργία υποδομών εναλλακτικών καυσίμων, περιλαμβανομένων και των σημείων επαναφόρτισης  των ηλεκτρικών οχημάτων, ορίζοντας συγχρόνως και τις κοινές τεχνικές προδιαγραφές για την επαναφόρτιση αυτή.

– Δυνάμει του ν. 4513/2018 και των διατάξεων του άρθ. 17 αυτού επιτράπηκε η εγκατάσταση σταθμών φόρτισης ηλεκτροκίνητων οχημάτων σε δημόσιους κοινόχρηστους χώρους.

Δυνάμει της Οδηγίας 2018/844 της Ε.Ε. (η εναρμόνιση της οποίας με την ελληνική νομοθεσία ολοκληρώθηκε με το ν.4685/2020) προβλέπονται αφενός η εγκατάσταση υποδομών επαναφόρτισης ηλεκτρικών οχημάτων τόσο στα νέα όσο και στα υφιστάμενα κτίρια και αφετέρου μέτρα για την απλοποίηση της διαδικασίας και την αντιμετώπιση των ρυθμιστικών εμποδίων.

– Δυνάμει του ν. 4643/2019 τίθενται οι κανόνες που θα πρέπει να ακολουθήσουν οι φορείς και τα ενδιαφερόμενα μέρη για την οργάνωση της αγοράς της φόρτισης των ηλεκτρικών οχημάτων και ορίζονται μεταξύ άλλων οι υπηρεσίες ηλεκτροκίνησης  και επαναφόρτισης ηλεκτρικού οχήματος και ο πάροχος  υπηρεσιών ηλεκτροκίνησης.

– Δυνάμει της ΚΥΑ 42863/438/27.5.19 (ΦΕΚ 2040/Τ.Β/4.6.2019) καθορίστηκαν οι όροι και οι τεχνικές προδιαγραφές για την εγκατάσταση συσκευών φόρτισης συσσωρευτών ηλεκτροκίνητων οχημάτων στις εγκαταστάσεις εξυπηρέτησης οχημάτων, σε δημοσίως προσβάσιμα σημεία κατά μήκος του αστικού, υπεραστικού και εθνικού οδικού δικτύου και σε χώρους στάθμευσης δημοσίων και ιδιωτικών κτιρίων.

– Δυνάμει του ν. 4710/2020 για «την προώθηση της ηλεκτροκίνησης και άλλες διατάξεις» – που αποτελεί το πληρέστερο μέχρι σήμερα νομοθέτημα για την ηλεκτροκίνηση-  προβλέπεται: η θέσπιση οικονομικών και φορολογικών κινήτρων για την αγορά, μίσθωση και χρήση ηλεκτρικών οχημάτων, όπως και αναπτυξιακών κινήτρων για τις μονάδες παραγωγής ηλεκτρικών οχημάτων, η οργάνωση της λειτουργίας της αγοράς ηλεκτροκίνησης και των υποδομών φόρτισης ηλεκτρικών οχημάτων, η λειτουργία Μητρώου Υποδομών και Φορέων Αγοράς Ηλεκτροκίνησης (Μ.Υ.Φ.Α.Η.), ο χωροταξικός και πολεοδομικός σχεδιασμός των υποδομών της ηλεκτροκίνησης με πρόβλεψη για τη χωροθέτηση θέσεων στάθμευσης και υποδομών φόρτισης σε ιδιωτικούς και δημόσιους χώρους, οι προϋποθέσεις και οι προδιαγραφές για τις εγκαταστάσεις  των υποδομών φόρτισης ηλεκτρικών οχημάτων, όπως και η σύσταση Αυτοτελούς Τμήματος Ηλεκτροκίνησης στο Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας.

✔ ΤΑ ΒΑΣΙΚΟΤΕΡΑ ΚΙΝΗΤΡΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΗΣ ΗΛΕΚΤΡΟΚΙΝΗΣΗΣ ΔΥΝΑΜΕΙ ΤΟΥ Ν. 4710/2020.

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΑ ΚΙΝΗΤΡΑ. α) Δημιουργία δωρεάν θέσεων στάθμευσης για ηλεκτρικά οχήματα[1] χαμηλών ή μηδενικών ρύπων  έως 50 γρ. CO₂/χλμ.) εντός των διοικητικών ορίων των ΟΤΑ Α’ βαθμού (από 1.1.21 έως 31.12.22) β) κίνητρα αδειοδότησης μονάδων παραγωγής ηλεκτρικών οχημάτων και αγαθών ή ειδών για τα οχήματα αυτά που εγκαθίστανται στις Περιφέρειες: Δυτικής Μακεδονίας και Αρκαδίας (Πελοποννήσου) γ) επιβολή περιβαλλοντικού τέλους και απαγόρευσης εισαγωγής σε παλαιά, ρυπογόνα μεταχειρισμένα οχήματα

ΦΟΡΟΛΟΓΙΚΑ ΚΙΝΗΤΡΑ.[2]  α) Απαλλαγές από το εισόδημα για δαπάνες ή παραχώρηση οχήματος μηδενικών ή χαμηλών ρύπων έως 50 γρ. CO₂/χλμ. β) προσαυξημένη έκπτωση για συγκεκριμένες δαπάνες οχημάτων μηδενικών ή χαμηλών ρύπων που αφορούν στους εργαζόμενους, τις επιχειρήσεις και την προστασία του περιβάλλοντος [3]γ) Φορολογικές αποσβέσεις στα μέσα μεταφοράς μηδενικών ή χαμηλών ρύπων δ) εξαίρεση αγοράς αυτοκινήτου μηδενικών ρύπων από την ετήσια αντικειμενική δαπάνη και δαπάνη απόκτησης περιουσιακών στοιχείων.

Ελεονώρα Αναγνώστου
Δικηγόρος
D.E.A. Droit Economique et Social
Université Paris IX – Dauphine

[1] Ως ηλεκτρικό όχημα ορίζεται μηχανοκίνητο όχημα εξοπλισμένο με σύστημα μετάδοσης της κίνησης που περιέχει μία τουλάχιστον ηλεκτρική μηχανή ως μετατροπέα ενέργειας με ηλεκτρικό επαναφορτιζόμενο σύστημα αποθήκευσης ενέργειας που μπορεί να επαναφορτίζεται εξωτερικά. Ως ηλεκτρικά οχήματα νοούνται τα αυτοκίνητα, οι μοτοσυκλέτες, τα μοτοποδήλατα, αλλά και τα ποδήλατα με υποβοηθούμενη ποδηλάτηση (βοηθητικό ηλεκτροκινητήρα) και τα οποία ανήκουν στις κατηγορίες είτε των αμιγώς ηλεκτρικών οχημάτων είτε των υβριδικών ηλεκτρικών οχημάτων εξωτερικής φόρτισης είτε των υβριδικών οχημάτων κυψέλης καυσίμου είτε των ποδηλάτων με υποβοηθούμενη ποδηλάτηση.

[2] Αφορούν δαπάνες και εισοδήματα που γίνονται ή αποκτώνται στα φορολογικά έτη από 1.1.2020 και μετά.

[3] Για παράδειγμα: για τη δαπάνη μίσθωσης εταιρικού επιβατικού αυτοκινήτου μηδενικών ρύπων (με μέγιστη Λιανική τιμή προ φόρων έως 40.000 ευρώ) χορηγείται στην επιχείρηση δυνατότητα έκπτωσης του μισθώματος από τα ακαθάριστα έσοδά της κατά το χρόνο πραγματοποίησής της προσαυξημένης κατά 50% και για το υπερβάλλον ποσό κατά 25%. Τα αντίστοιχα ποσοστά για αυτοκίνητα χαμηλών ρύπων έως 50 γρ. CO₂/χλμ είναι:30% και 15%.