Ψηφιακό Ευρώ
Οι νέες τεχνολογίες στον τραπεζικό τομέα και τις πληρωμές δημιουργούν νέες υπηρεσίες και επιχειρηματικά μοντέλα από καθιερωμένα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα και νεοεισερχόμενους στην αγορά. Ένα σωστά σχεδιασμένο ψηφιακό ευρώ που είναι ασφαλές, εύκολο στη χρήση και ευρέως προσβάσιμο στο κοινό έχει τη δυνατότητα να ενθαρρύνει την καινοτομία στο χρηματοπιστωτικό σύστημα και να προσφέρει σημαντικά οφέλη για τους πολίτες, τις επιχειρήσεις και τα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Μπορεί, ακόμη, να ενισχύσει τη χρηματοπιστωτική και νομισματική κυριαρχία της Ε.Ε. και να συμβάλει στη συνολική λειτουργία της οικονομικής και νομισματικής ένωσης, βασιζόμενη στην αμοιβαία εμπιστοσύνη και δέσμευση μεταξύ όλων των εμπλεκόμενων φορέων, ενώ έχει σημασία και για το διεθνή ρόλο του ευρώ.
Τον Ιούλιο του 2021, το Διοικητικό Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ) αποφάσισε να ξεκινήσει την έρευνα για την πιθανή έκδοση ενός ψηφιακού ευρώ ως συμπλήρωμα των μετρητών. Η φάση διερεύνησης του έργου για το ψηφιακό ευρώ θα διαρκέσει 24 μήνες και στοχεύει στην αντιμετώπιση βασικών ζητημάτων σχετικά με το σχεδιασμό και τη διανομή. Η σχεδίαση θα βασιστεί στις προτιμήσεις των χρηστών και στις τεχνικές συμβουλές εμπόρων και φορέων διαμεσολάβησης.
Προκειμένου να είναι επιτυχής, η πιθανή έκδοση ψηφιακού ευρώ πρέπει να είναι ένα κοινό ευρωπαϊκό εγχείρημα, υποστηριζόμενο από το ευρωπαϊκό κοινό και με στέρεη δημοκρατική βάση. Η δημιουργία ενός ψηφιακού ευρώ θα απαιτούσε παρέμβαση του νομοθέτη της Ένωσης και η Επιτροπή σκοπεύει να υποβάλει πρόταση βάσει του άρθρου 133 της ΣΛΕΕ.
Με την από 25/02/2022 ανακοίνωσή της, η Ευρωομάδα (Eurogroup) υποστηρίζει το έργο που επιτελείται από το Ευρωσύστημα και την Επιτροπή για ένα ψηφιακό ευρώ. Αυτή η ερευνητική εργασία πρέπει να βασιστεί σε προσεκτική και ενδελεχή ανάλυση και θα ωφεληθεί από τις απόψεις των μελών του Eurogroup κατά τη διάρκεια της διαδικασίας. Το ψηφιακό ευρώ είναι ένα σύνθετο και σημαντικό έργο με δυνητικά εκτεταμένες επιπτώσεις για τους πολίτες, τις επιχειρήσεις και την Οικονομική και Νομισματική Ένωση στο σύνολό της.
Ως εκ τούτου, το Eurogroup συμφώνησε να επανεξετάζει τακτικά αυτό το θέμα και να συζητά τις διάφορες διαστάσεις του, ιδίως με έμφαση στην πολιτική τους σημασία. Το ίδιο προσδιόρισε μια σειρά από θέματα στα οποία θα συνεισφέρει, σε στενή συνεργασία με την ΕΚΤ και την Επιτροπή. Τον Ιούλιο του 2021 συμφωνήθηκε ένα σχέδιο τακτικών συζητήσεων στο Eurogroup σχετικά με τις επιπτώσεις ενός ψηφιακού ευρώ, με βάση τη συμβολή της ΕΚΤ και της Επιτροπής, βάσει τεσσάρων θεματικών τομέων, με σκοπό την ενδελεχή τεχνική προετοιμασία των συζητήσεων για αυτό το θέμα. Tον Νοέμβριο του 2021 συζητώντας τους στόχους πολιτικής και τις χρήσεις του ψηφιακού ευρώ στο παγκόσμιο ανταγωνιστικό πλαίσιο, λαμβάνοντας υπόψη ευρύτερες πρωτοβουλίες σε διεθνές επίπεδο. Οι Υπουργοί είδαν ένα σημαντικό ρόλο για το ψηφιακό ευρώ στην ενίσχυση της ανοιχτής στρατηγικής αυτονομίας, προωθώντας τη ψηφιακή μετάβαση και την ανάπτυξη πανευρωπαϊκών λύσεων πληρωμών, τη συνεχή διαθεσιμότητα και χρηστικότητα του χρήματος της κεντρικής τράπεζας και τη χρηματοοικονομική ένταξη.
Την 25η/02/2022, το Eurogroup έκανε απολογισμό των μέχρι τότε εξελίξεων, βάσει ενημέρωσης της ΕΚΤ και της Επιτροπής για τις αντίστοιχες εργασίες τους. Οι Υπουργοί υποστηρίζουν ένα υψηλό επίπεδο καινοτομίας και φιλοδοξίας κατά τη φάση της έρευνας, στενή παρακολούθηση των αναδυόμενων τάσεων και την ικανότητα αντίδρασης και προσαρμογής στις μεταβαλλόμενες απαιτήσεις, ενώ αναγνωρίζουν την αντιστάθμιση μεταξύ του σχεδιασμού ενός φιλόδοξου προϊόντος και της ταχείας προόδου.
Η επόμενη θεματική συζήτηση της Ευρωομάδας, τον Απρίλιο του 2022, θα αφορά ζητήματα απορρήτου και τον τρόπο με τον οποίο ταιριάζουν με άλλους στόχους πολιτικής, όπως η καταπολέμηση του ξεπλύματος χρήματος, της παράνομης χρηματοδότησης και της φοροδιαφυγής. Στη συνέχεια, θα στραφούνε στις πιθανές επιπτώσεις του ψηφιακού ευρώ στο χρηματοπιστωτικό σύστημα και στη χρήση μετρητών, τον Ιούνιο του 2022.
Ακολούθως, στο δεύτερο εξάμηνο του έτους, θα συζητηθεί το ευρύτερο οικοσύστημα γύρω από το ψηφιακό ευρώ, τον ρόλο και τα επιχειρηματικά μοντέλα των διαφόρων δημόσιων και ιδιωτικών παραγόντων σε αυτό το οικοσύστημα, που με τη σειρά του θα μπορούσε να έχει επιπτώσεις στην αποτελεσματικότητα, τον ανταγωνισμό, την καινοτομία και την ενσωμάτωση του ψηφιακού ευρώ.
