Τα καταφύγια ζώων συντροφιάς ιδρύονται με σκοπό τη διασφάλιση της ευζωίας των ζώων που φιλοξενούνται σε αυτά. Προκειμένου να διαφυλαχθεί ο σκοπός αυτός, θεσπίστηκε με Κοινή Υπουργική Απόφαση[1] ένα σαφές και απλοποιημένο πλαίσιο προηγούμενης άδειας για την ίδρυση και τη λειτουργία των καταφυγίων και προσδιορίστηκαν οι κυρώσεις που επιβάλλονται στον κάτοχο της άδειας σε περίπτωση μη τήρησης των απαιτούμενων προδιαγραφών ίδρυσης και λειτουργίας των καταφυγίων.

• ΟΙ ΠΡΟΫΠΟΘΕΣΕΙΣ ΑΔΕΙΟΔΟΤΗΣΗΣ ΤΩΝ ΚΑΤΑΦΥΓΙΩΝ ΖΩΩΝ ΣΥΝΤΡΟΦΙΑΣ

– Υπαγωγή στις κατηγορίες των δικαιούχων: Καταφύγια ζώων συντροφιάς μπορούν να ιδρύουν και να λειτουργούν: α) οι δήμοι, β) τα νομικά πρόσωπα δήμων ή οι σύνδεσμοι αυτών, γ) οι διαδημοτικές συνεργασίες, δ) οι αναπτυξιακοί οργανισμοί δήμων, ε) τα φιλοζωικά σωματεία και οι φιλοζωικές οργανώσεις μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα και στ) τα φυσικά πρόσωπα.
– Καταχώριση καταφυγίων: Μετά την 31-03-2023, τα ανωτέρω νομικά και φυσικά πρόσωπα που διατηρούν καταφύγια φέρουν την υποχρέωση εγγραφής αυτών στο Υπομητρώο Καταφυγίων Ζώων Συντροφιάς του Εθνικού Μητρώου Ζώων Συντροφιάς (ΕΜΖΣ)[2].
– Λήψη άδειας ίδρυσης: Για την ίδρυση καταφυγίων ζώων συντροφιάς απαιτείται προηγούμενη άδεια, η οποία χορηγείται κατόπιν αίτησης των δικαιούχων. Η αίτηση συνοδεύεται από α) έγγραφα που αποδεικνύουν την ιδιοκτησία του καταφυγίου, β) υπεύθυνη δήλωση για την τήρηση των προδιαγραφών ίδρυσης και λειτουργίας και γ) τεχνική έκθεση που επιβεβαιώνει την τήρηση των ανωτέρω προδιαγραφών. Η άδεια εκδίδεται με απόφαση της αρμόδιας κτηνιατρικής αρχής της οικείας Περιφέρειας και ισχύει για τρία (3) έτη.
– Λήψη άδειας λειτουργίας: Η λειτουργία καταφυγίων ζώων προϋποθέτει άδεια, η οποία χορηγείται μετά από αίτηση των δικαιούχων. Η αίτηση συνοδεύεται, κυρίως, από άδεια ίδρυσης, έκθεση που αποτυπώνει τη λειτουργία του καταφυγίου σύμφωνα με τις απαιτούμενες προδιαγραφές, ορισμό διοικητικά υπεύθυνου λειτουργίας του καταφυγίου, υπεύθυνη δήλωση κτηνιάτρου. Η άδεια εκδίδεται με απόφαση της αρμόδιας κτηνιατρικής αρχής της οικείας Περιφέρειας, μετά από αυτοψία στις εγκαταστάσεις του καταφυγίου. Η έναρξη λειτουργίας των καταφυγίων δηλώνεται εντός δέκα (10) ημερών στην αρμόδια κτηνιατρική αρχή και στο οικείο αστυνομικό τμήμα.
– Τήρηση των προδιαγραφών και των απαιτήσεων ίδρυσης και λειτουργίας: Για την ίδρυση και λειτουργία τους τα καταφύγια ζώων συντροφιάς πρέπει να πληρούν συγκεκριμένες προδιαγραφές, όπως, ιδίως, να είναι εγκαταστημένα εκτός ορίων οικιστικών περιοχών, να καταχωρούν στην ιστοσελίδα τους όλα τα ζώα που έχουν σημανθεί ηλεκτρονικά και διαμένουν εκεί, να τηρούν τους κανόνες υγιεινής και καθαριότητας των ζώων, να διαθέτουν κατάλληλο εξοπλισμό για τη σίτιση των ζώων και τη συνεχή πρόσβασή τους σε πόσιμο νερό, να έχουν ορίσει τουλάχιστον ένα (1) πρόσωπο ως υπεύθυνο για τη λειτουργία του καταφυγίου και την ευζωία των ζώων και να συνεργάζονται τουλάχιστον με έναν (1) κτηνίατρο, να λαμβάνουν κάθε μέτρο για την αποτροπή της αναπαραγωγής των ζώων.[3] Τα καταφύγια που πληρούν τις απαιτούμενες προδιαγραφές λαμβάνουν από τις αρμόδιες κτηνιατρικές αρχές μοναδικό αριθμό καταχώρισης.

• ΟΙ ΚΥΡΩΣΕΙΣ ΓΙΑ ΠΑΡΑΒΑΣΗ ΤΩΝ ΠΡΟΔΙΑΓΡΑΦΩΝ

Εάν κατά τον έλεγχο της λειτουργίας των καταφυγίων ζώων συντροφιάς οι κτηνιατρικές και υγειονομικές αρχές των Περιφερειών διαπιστώσουν ότι κάποιο καταφύγιο λειτουργεί κατά παράβαση των απαιτούμενων προδιαγραφών, επιβάλλονται στον κάτοχο της άδειας, κατά περίπτωση, διοικητικά μέτρα και συγκεκριμένα προσωρινή διακοπή λειτουργίας του καταφυγίου έως έξι (6) μήνες ή/και χρηματικά πρόστιμα. Ενδεικτικά αναφέρεται ότι η μη ύπαρξη κατάλληλου εξοπλισμού για τη σίτιση των φιλοξενούμενων ζώων τιμωρείται με πρόστιμο πέντε χιλιάδων ευρώ (5.000€).

• ΕΝΑΡΞΗ ΙΣΧΥΟΣ

Οι ρυθμίσεις για την αδειοδότηση λειτουργίας των καταφυγίων ζώων συντροφιάς τίθενται σε ισχύ από την 17-1-2023. Στην Υπουργική Απόφαση[4] υπάρχει ειδική πρόβλεψη για τα καταφύγια που λειτουργούν χωρίς άδεια λειτουργίας, καθώς και για το χρόνο συμμόρφωσης των καταφυγίων που έχουν λάβει άδεια ίδρυσης πριν την έναρξη ισχύος των νέων ρυθμίσεων.

Ιφιγένεια Διαμαντοπούλου
Δικηγόρος
Δ.Μ.Σ. Διεθνών και Ευρωπαϊκών Σπουδών ΠΑ.ΠΕΙ.
Υποψήφια Διδάκτωρ Διεθνών και Ευρωπαϊκών Σπουδών Παντείου Πανεπιστημίου

[1] Κοινή Υπουργική Απόφαση Αριθμ. 1616/2023 (ΦΕΚ 135/Τ.Β΄/17-1-2023): «Καθορισμός ειδικότερων θεμάτων σχετικά με τη διαδικασία, τα όργανα, τα αναγκαία δικαιολογητικά και κάθε άλλη λεπτομέρεια για την αδειοδότηση των καταφυγίων ζώων συντροφιάς σύμφωνα με τα άρθρα 28 και 29 του Ν. 4830/2021 (Α’ 169), καθώς και των διοικητικών κυρώσεων που επιβάλλονται σε περίπτωση παράβασής τους»

[2] Σύμφωνα με το άρθρο 7 της υπό στοιχεία 1609 ΕΞ 2022 (ΦΕΚ 203/Τ.Β΄/27-1-2022) Κοινής Υπουργικής Απόφασης η οποία φέρει τίτλο: «Καθορισμός όρων λειτουργίας του Εθνικού Μητρώου Ζώων Συντροφιάς και των Υπομητρώων του»

[3] Σύμφωνα με τα άρθρα 28 και 29 του Ν. 4830/2021 (ΦΕΚ 169/Τ.Α΄/18-9-2021) ο οποίος φέρει τίτλο: «Νέο πλαίσιο για την ευζωία των ζώων συντροφιάς – Πρόγραμμα «AΡΓΟΣ» και λοιπές διατάξεις», όπως αυτός ισχύει μετά την τροποποίηση του άρθρου 59 του Ν. 4873/2021 (ΦΕΚ 248/Τ. Α΄/16-12-2021) ο οποίος φέρει τίτλο: «Προστασία του εθελοντισμού, ενίσχυση της δράσης της Κοινωνίας των Πολιτών, φορολογικά κίνητρα για την ενίσχυση της κοινωφελούς δράσης των Ο.Κοι.Π. και λοιπές διατάξεις» και σύμφωνα με την παρ. 1 του άρθρου 102 του Κανονισμού (ΕΕ) 2016/429 και τα άρθρα 22 και 26 του Κανονισμού (ΕΕ) 2019/2035

[4] Άρθρο 7 της Κοινής Υπουργικής Απόφασης Αριθμ. 1616/2023 (ΦΕΚ 135/Τ.Β΄/17-1-2023), ό.π.