Η παγκόσμια χρηματοπιστωτική κρίση του 2008, ανέδειξε την ισχυρή επίδραση της κρίσης του χρηματοοικονομικού τομέα στο χρέος των κρατών-μελών και τις αγορές. Προκειμένου να διασφαλισθεί η χρηματοπιστωτική σταθερότητα, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή υιοθέτησε δύο νομοθετικά κείμενα τα οποία θεσπίζουν αυστηρότερα και συνεκτικότερα μέτρα για την λειτουργία και την εποπτεία των πιστωτικών ιδρυμάτων και των επιχειρήσεων επενδύσεων.

Πρόκειται για την Οδηγία 2013/36/ΕΕ^[1] και τον Κανονισμό 575/2013^[2] που θέτουν από κοινού το νομικό πλαίσιο που διέπει την πρόσβαση στις δραστηριότητες των πιστωτικών ιδρυμάτων και των επιχειρήσεων επενδύσεων, το εποπτικό τους πλαίσιο και τους κανόνες προληπτικής εποπτείας τους.

Η Οδηγία 2013/36/ΕΕ ενσωματώθηκε στην εθνική έννομη τάξη με το ν. 4261/2014^[3], ώστε να εναρμονιστούν με τις ευρωπαϊκές διατάξεις οι εθνικές νομοθετικές διατάξεις που αφορούν τόσο την πρόσβαση στη δραστηριότητα των πιστωτικών ιδρυμάτων και των επιχειρήσεων επενδύσεων, όσο και τους όρους διακυβέρνησής τους, καθώς και το εποπτικό τους πλαίσιο. Ο δε Κανονισμός 575/2013^[4], ως νομικό κείμενο άμεσης εφαρμογής, ισχύει αμέσως ως νομοθεσία στην Ελλάδα, όπως και σε όλες τις χώρες της Ε.Ε. και δεν χρειάζεται να μεταφερθεί στο εθνικό δίκαιο.

✔ ΝΟΜΙΚΟ ΚΑΘΕΣΤΩΣ ΚΑΙ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟ ΤΩΝ ΕΤΑΙΡΕΙΩΝ ΠΑΡΟΧΗΣ ΠΙΣΤΩΣΕΩΝ

Οι εταιρείες παροχής πιστώσεων εντάσσονται στην κατηγορία των πιστωτικών ιδρυμάτων και το νομικό τους καθεστώς ρυθμίζεται, από τον Μάιο του 2014, σύμφωνα με τις παραγράφους 4 έως 8 του άρθρου 153 του νόμου 4261/2014. Υπόκεινται στην εποπτεία της Τράπεζας της Ελλάδος και κύριος σκοπός τους είναι η παροχή πιστώσεων σε φυσικά πρόσωπα για την κάλυψη καταναλωτικών και προσωπικών αναγκών, με βάση τα ισχύοντα αντιστοίχως για τις παρεχόμενες από τα πιστωτικά ιδρύματα πιστώσεις. Επιτρέπεται να ιδρύονται και να λειτουργούν μόνο με τη μορφή ανώνυμης εταιρίας ή Ευρωπαϊκής Εταιρίας (SE) του Κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 2157/2001, με πραγματική και καταστατική έδρα στην Ελλάδα. Οι μετοχές των εταιριών αυτών είναι ονομαστικές.

✔ ΟΡΟΙ ΚΑΙ ΠΡΟΫΠΟΘΕΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗ ΧΟΡΗΓΗΣΗ ΑΔΕΙΑΣ ΙΔΡΥΣΗΣ ΚΑΙ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ ΤΩΝ ΕΤΑΙΡΕΙΩΝ ΠΑΡΟΧΗΣ ΠΙΣΤΩΣΕΩΝ

Για τη σύσταση και λειτουργία ανωνύμων εταιριών με κύρια δραστηριότητα την παροχή πιστώσεων απαιτείται ειδική άδεια λειτουργίας από την Τράπεζα της Ελλάδος, που δημοσιεύεται στο οικείο τεύχος της Εφημερίδας της Κυβερνήσεως. Οι όροι και οι προϋποθέσεις χορήγησης της ανωτέρω άδειας καθορίζονται από την υπ’ αριθμόν 193/1/27.9.2021 απόφαση της Εκτελεστικής Επιτροπής της ΤτΕ (Απόφαση ΕΕ)^[5]. Σύμφωνα με την απόφαση αυτή, για την παροχή της ειδικής άδειας απαιτείται να υποβληθούν στην ΤτΕ τα κάτωθι:

– Αίτηση, σύμφωνα με το υπόδειγμα του Παραρτήματος Ι της Απόφασης ΕΕ, συνοδευόμενη από τα απαιτούμενα έγγραφα και δικαιολογητικά που ορίζει η ως άνω απόφαση.

– Αποδεικτικό ολοσχερούς κατάθεσης και κάλυψης του απαιτούμενου ελάχιστου αρχικού κεφαλαίου το οποίο ανέρχεται σε €9.000.000, καθώς και τυχόν πρόσθετων κεφαλαίων που μπορεί να απαιτούνται, ώστε να διασφαλίζεται ότι, κατά το πρώτο έτος λειτουργίας, τα ίδια κεφάλαια του νέου χρηματοδοτικού ιδρύματος καλύπτουν το ελάχιστο αρχικό κεφάλαιο σε συνεχή βάση.

– Γνωστοποίηση της ταυτότητας των είκοσι (20) μεγαλύτερων μετόχων (φυσικών ή νομικών προσώπων) και του ποσοστού συμμετοχής ή δικαιωμάτων ψήφου τους.

– Σχέδιο καταστατικού του αιτούντος νομικού προσώπου ή, σε περίπτωση που αυτό λειτουργεί ήδη με άλλη νομική μορφή ή σκοπό, το αρχικό καταστατικό και όλες τις τροποποιήσεις του, όπως προκύπτουν από τη σχετική καταχώρισή τους στο Γενικό Εμπορικό Μητρώο (Γ.Ε.ΜΗ.).

– Πρόγραμμα δραστηριοτήτων που θα περιλαμβάνει πλήρη και λεπτομερή περιγραφή του προγράμματος δράσης και ανάπτυξης των εργασιών του υπό αδειοδότηση χρηματοδοτικού ιδρύματος κατά τα πρώτα τρία (3) έτη της λειτουργίας του, με αναφορά στο χρονοδιάγραμμα επίτευξης των στόχων του.

– Ελεγμένες οικονομικές καταστάσεις, συνοδευόμενες από πιστοποιητικό του ορκωτού ελεγκτή λογιστή ή της ελεγκτικής εταιρείας (ν. 4449/2017), για τα προηγούμενα τρία (3) οικονομικά έτη όταν πρόκειται για ήδη λειτουργούσα επιχείρηση.

– Τα ερωτηματολόγια του Παραρτήματος ΙΙ της υπ’ αρ. 142/11.6.2018 ΠΕΕ της ΤτΕ, συνοδευόμενα από τα αντίστοιχα προβλεπόμενα έγγραφα και δικαιολογητικά.

✔ ΥΠΟΒΟΛΗ ΚΑΙ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΤΗΣ ΑΙΤΗΣΗΣ ΧΟΡΗΓΗΣΗΣ ΑΔΕΙΑΣ ΙΔΡΥΣΗΣ ΚΑΙ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ ΣΤΙΣ ΕΤΑΙΡΕΙΣ ΠΑΡΟΧΗΣ ΠΙΣΤΩΣΕΩΝ

Η αίτηση και όλα τα απαιτούμενα έγγραφα υποβάλλονται στη Διεύθυνση Εποπτείας Πιστωτικού Συστήματος της Τράπεζας της Ελλάδος. Η ΤτΕ εκδίδει απόφαση χορήγησης ή άρνησης χορήγησης άδειας, μετά από αξιολόγηση των προσκομιζόμενων στοιχείων και πληροφοριών, το αργότερο έως δώδεκα (12) μήνες από την παραλαβή της αίτησης.

Ιφιγένεια Διαμαντοπούλου
Δικηγόρος
Δ.Μ.Σ. Διεθνών και Ευρωπαϊκών Σπουδών ΠΑ.ΠΕΙ.
Υποψήφια Διδάκτωρ Διεθνών και Ευρωπαϊκών Σπουδών Παντείου Πανεπιστημίου

[1] Οδηγία 2013/36/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 26ης Ιουνίου 2013 «σχετικά με την πρόσβαση στη δραστηριότητα πιστωτικών ιδρυμάτων και την προληπτική εποπτεία πιστωτικών ιδρυμάτων και επιχειρήσεων επενδύσεων, για την τροποποίηση της Οδηγίας 2002/87/ΕΚ και για την κατάργηση των Οδηγιών 2006/48/ΕΚ και 2006/49/ΕΚ» (EE L 176).

[2] ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ (ΕΕ) αριθ. 575/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 26ης Ιουνίου 2013 σχετικά με τις απαιτήσεις προληπτικής εποπτείας για πιστωτικά ιδρύματα και επιχειρήσεις επενδύσεων και την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 648/2012

[3] NOMOΣ ΥΠ’ ΑΡΙΘ. 4261 με τίτλο «Πρόσβαση στη δραστηριότητα των πιστωτικών ιδρυμάτων και προληπτική εποπτεία πιστωτικών ιδρυμάτων και επιχειρήσεων (ενσωμάτωση της Οδηγίας 2013/36/ ΕΕ), κατάργηση του ν. 3601/2007 και άλλες διατάξεις.

[4] Ο Κανονισμός 575/2013 θεσπίζει τις γενικές απαιτήσεις προληπτικής εποπτείας των ιδρυμάτων με αντικείμενο τις τραπεζικές και χρηματοπιστωτικές υπηρεσίες

[5] Με την υπ’ αριθμόν 193/1/27.9.2021 απόφαση της Εκτελεστικής Επιτροπής της ΤτΕ καταργήθηκε η υπ’ αριθμόν 2622/21.12.2009 προηγούμενη πράξη του Διοικητή της ΤτΕ που ρύθμιζε τα θέματα της άδειας και λειτουργίας των εταιρειών παροχής πιστώσεων, καθώς και το πλαίσιο για την άσκηση της εποπτείας τους από την ΤτΕ.