Στα πλαίσια της ψηφιοποίησης των διαδικασιών της πολιτικής δικαιοσύνης και της  επιτάχυνσης της εκδόσεως των αποφάσεων των πολιτικών Δικαστηρίων δημοσιεύτηκε ο νέος νόμος 4842/2021 (ΦΕΚ 190/Τ.Α’/13.10.2021) σχετικά με την «Ταχεία πολιτική δίκη, προσαρμογή των διατάξεων πολιτικής δικονομίας για την ψηφιοποίηση της πολιτικής δικαιοσύνης, άλλες τροποποιήσεις στον Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας και λοιπές επείγουσες διατάξεις», ο οποίος προέβη σε πολλές μεταρρυθμίσεις στις ηλεκτρονικές διαδικασίες που εφαρμόζονται στα πολιτικά δικαστήρια, αλλά διατήρησε και μεγάλο μέρος των υφισταμένων διατάξεων με κατάλληλη προσαρμογή στις νέες ρυθμίσεις. Κατόπιν και των νέων τροποποιήσεων του νέου νόμου ισχύουν τα ακόλουθα:

– ΥΠΟΓΡΑΦΗ ΜΕ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗ ΕΠΑΛΗΘΕΥΣΗ. Η υπογραφή των δικηγόρων στα δικόγραφα που υποβάλλονται στο δικαστήριο ή επιδίδονται σε διαδίκους – αλλά και των λοιπών προσώπων που αναφέρονται σε αυτά – μπορεί να τεθεί και με μόνη την ηλεκτρονική επαλήθευση της ταυτότητας αυτών ( άρθ.118 περ.5).

– ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗ ΥΠΟΒΟΛΗ ΔΙΚΟΓΡΑΦΩΝ ΜΕ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗ ΥΠΟΓΡΑΦΗ . Υποβολή δικογράφων με ηλεκτρονικά μέσα είναι εφικτή εφόσον φέρουν ηλεκτρονική υπογραφή ή σφραγίδα, η οποία δεν είναι όμως απαραίτητη αν υπάρχει ηλεκτρονικό σύστημα επικοινωνιών στα δικαστήρια, που επιτρέπει σε εγγεγραμμένους χρήστες με πιστοποίηση ταυτότητας την ηλεκτρονική υποβολή και την αυτοματοποιημένη αποστολή αντιγράφου του δικογράφου και την επαλήθευση της ταυτότητας αυτών. Κατάθεση δικογράφου θεωρείται πως έγινε, αν επιστραφεί στον αποστολέα ηλεκτρονική απόδειξη του δικαστηρίου.  (άρθ. 119 παρ.4)

– ΑΠΟΣΤΟΛΗ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΟΥ ΜΗΝΥΜΑΤΟΣ ΣΕ ΑΙΤΗΜΑ ΕΠΑΝΑΦΟΡΑΣ ΣΤΗΝ ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΗ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ. Στην περίπτωση υποβολής με τις προτάσεις αιτήματος επαναφοράς στην προηγούμενη κατάσταση που κατατίθενται στη γραμματεία του δικαστηρίου, ο διάδικος οφείλει να έχει ενημερώσει προηγουμένως τον αντίδικό του με αποστολή ηλεκτρονικού μηνύματος, που προσκομίζεται σε αντίγραφο εντός του σχετικού φακέλου (άρθ. 155 παρ.1).

– ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗ ΤΗΡΗΣΗ ΠΙΝΑΚΙΟΥ. Το πινάκιο τηρείται και ηλεκτρονικά σε δικαστήρια που έχουν ενταχθεί στο ολοκληρωμένο σύστημα διαχείρισης δικαστικών υποθέσεων (άρθ. 226 παρ.3)

– ΠΡΟΣΚΛΗΣΗ ΓΙΑ ΤΥΠΙΚΕΣ ΠΑΡΑΛΕΙΨΕΙΣ. Η πρόσκληση για συμπλήρωση τυπικών ελλείψεων μπορεί να γίνει από τον γραμματέα με αποστολή ηλεκτρονικού μηνύματος στη διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου του διαδίκου ( άρθ. 227 παρ.2)

– ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗ ΚΑΤΑΘΕΣΗ ΠΡΟΤΑΣΕΩΝ, ΠΡΟΣΘΗΚΗΣ ΚΑΙ ΣΧΕΤΙΚΩΝ ΕΓΓΡΑΦΩΝ.Η κατάθεση στην τακτική διαδικασία των προτάσεων, της προσθήκης, αλλά και των σχετικών εγγράφων μπορεί να γίνει και με ηλεκτρονικά μέσα ( άρθ. 237 παρ.11).

– ΓΝΩΣΤΟΠΟΙΗΣΗ ΤΗΣ ΔΙΚΑΣΙΜΟΥ ΚΑΙ ΤΗΣ ΔΙΑΤΑΞΗΣ ΕΠΑΝΑΛΗΨΗΣ ΣΥΖΗΤΗΣΗΣ ΜΕ ΑΠΟΣΤΟΛΗ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΟΥ ΜΗΝΥΜΑΤΟΣ. Η δικάσιμος που ορίστηκε, καθώς και η διάταξη του δικαστηρίου με την οποία διατάσσεται η επανάληψη της συζήτησης προς εξέταση μάρτυρα ή αυτοψία ή πραγματογνωμοσύνη μπορεί να γνωστοποιούνται με πρωτοβουλία του γραμματέα με αποστολή ηλεκτρονικού μηνύματος στη διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου των διαδίκων (άρθ. 237 παρ. 6 και 8 και 260 παρ. 4)

– ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗ ΑΠΟΣΤΟΛΗ ΕΝΟΡΚΗΣ ΒΕΒΑΙΩΣΗΣ ΔΙΚΗΓΟΡΟΥ ΜΕ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗ ΑΠΟΔΕΙΞΗ. Ο δικηγόρος ενώπιον του οποίου δόθηκε ένορκη βεβαίωση αποστέλλει αυτήν ηλεκτρονικά στο δικηγορικό σύλλογο στον οποίο ανήκει με ηλεκτρονική απόδειξη λήψης, με την οποία η ένορκη βεβαίωση αποκτά βέβαιη χρονολογία και μοναδικό αριθμό (άρθ.421)

– ΓΝΩΣΤΟΠΟΙΗΣΗ ΔΙΑΤΑΞΗΣ ΑΡΕΙΟΥ ΠΑΓΟΥ ΜΕ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΟ ΜΗΝΥΜΑ ΣΤΟΥΣ ΔΙΑΔΙΚΟΥΣ. Η διάταξη με την οποία ο Άρειος Πάγος καλεί τους διαδίκους να διατυπώσουν με υπόμνημα τις απόψεις τους – επί λόγων αναίρεσης που λαμβάνονται υπόψη και αυτεπαγγέλτως- γνωστοποιείται με επιμέλεια του γραμματέα με αποστολή ηλεκτρονικού μηνύματος στη διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου των διαδίκων. (άρθ.562 παρ.4)

– ΓΝΩΣΤΟΠΟΙΗΣΗ ΑΙΤΗΣΗΣ ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΩΝ ΜΕΤΡΩΝ ΚΑΙ ΜΕ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΑ ΜΕΣΑ. Η αίτηση των ασφαλιστικών μέτρων γνωστοποιείται και με ηλεκτρονικά μέσα.(άρθ.686 παρ.4)

– ΚΑΤΑΘΕΣΗ ΑΙΤΗΣΗΣ ΕΓΓΡΑΦΗΣ Ή ΑΝΑΚΛΗΣΗΣ ΣΥΝΑΙΝΕΤΙΚΗΣ ΠΡΟΣΗΜΕΙΩΣΗΣ ΥΠΟΘΗΚΗΣ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΑ. Η κατάθεση της αίτησης εγγραφής ή ανάκλησης συναινετικής προσημείωσης υποθήκης όπως και η υποβολή των δικαιολογητικών σχετικών εγγράφων μπορεί να γίνει ηλεκτρονικά (άρθ. 686 παρ. 8).

– ΔΙΑΙΤΗΤΙΚΗ ΑΠΟΦΑΣΗ ΣΕ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗ ΜΟΡΦΗ ΜΕ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗ ΥΠΟΓΡΑΦΗ. Η διαιτητική απόφαση μπορεί να συντάσσεται και να υπογράφεται από τους διαιτητές και σε ηλεκτρονική μορφή με τη χρήση εγκεκριμένης ηλεκτρονικής υπογραφής, ενώ ο διαιτητής είναι υποχρεωμένος να καταθέσει το πρωτότυπο της διαιτητικής απόφασης στη γραμματεία του μονομελούς πρωτοδικείου της περιφέρειας όπου εκδόθηκε σε ηλεκτρονική (ή σε έγχαρτη ) μορφή.(άρθ. 892 παρ. 1 και 893 παρ.2)

– ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗ ΥΠΟΒΟΛΗ ΑΙΤΗΣΗΣ ΕΠΙΣΠΕΥΔΟΝΤΑ ΔΑΝΕΙΣΤΗ ΕΠΙ ΠΛΕΙΣΤΗΡΙΑΣΜΟΥ. Ο επισπεύδων δανειστής – στην περίπτωση όπου το πράγμα κατακυρώνεται στην τιμή πρώτης προσφοράς σε εκείνον υπέρ του οποίου έγινε η εκτέλεση- υποβάλλει σχετική αίτηση ηλεκτρονικά στον υπάλληλο πλειστηριασμού , ο οποίος και την αναρτά στα ηλεκτρονικά συστήματα πλειστηριασμών. (άρθ. 966 παρ.1)

– ΕΝΑΡΞΗ ΙΣΧΥΟΣ ΤΩΝ ΔΙΑΤΑΞΕΩΝ: Οι διατάξεις των άρθ.118 περ.5, 119 παρ.4, 226 παρ.3, εφαρμόζονται για ένδικα βοηθήματα και δικόγραφα που πρόκειται να κατατεθούν μετά την έναρξη ισχύος του νόμου αυτού( άρθ. 116 παρ.1 α του νόμου) (η οποία, για το Μέρος Α’ που αφορά τις τροποποιήσεις του ΚΠολΔικ, είναι την 01.2022). Οι διατάξεις των άρθ.155 παρ.1, 227 παρ.2, 237 παρ. 8, 260 παρ.4, 421 εφαρμόζονται και στις υποθέσεις που θα είναι εκκρεμείς την 1.1.2022 (άρθ. 116 παρ.1β του νόμου), όπως και οι διατάξεις των άρθ. 686 παρ.4 και 8 εφαρμόζονται και επί των εκκρεμών αιτήσεων ασφαλιστικών μέτρων (άρθ.116 παρ.4β). Οι διατάξεις για τη διαιτησία εφαρμόζονται από την έναρξη ισχύος του νόμου( 1.1.2022) ( άρθ. 116 παρ.5).

Ελεονώρα Αναγνώστου
Δικηγόρος
D.E.A. Droit Economique et Social
Université Paris IX – Dauphine