Υπενθυμίζουμε ότι με το άρθρο 193 του ν. 5078/2023[1], θεσπίσθηκε ad hoc διαδικασία χορήγησης άδειας διαμονής, με την οποία παρέχεται – υπό προϋποθέσεις – πρόσβαση στην εξαρτημένη εργασία, καθώς και στην παροχή υπηρεσιών ή έργου, σε πολίτες τρίτων χωρών. Ενόσω αναμένεται η θέση σε λειτουργία, της σχετικής πλατφόρμας, όπου θα είναι δυνατή η ηλεκτρονική υποβολή των αιτήσεων, εξεδόθη η με αριθμό πρωτοκόλλου 24621/22.01.2024 Εγκύκλιος του Υπουργείου Μετανάστευσης και Ασύλου, με τίτλο «Εφαρμογή των διατάξεων του άρθρου 97 του ν. 5079/2023 και των άρθρων 190-194 του ν. 5078/2023», η οποία αφενός εξειδικεύει τη διαδικασία υποβολής της αίτησης και τα απαιτούμενα δικαιολογητικά και αφετέρου αναφέρεται ενδεικτικά σε περιπτώσεις πολιτών τρίτων χωρών, που υπάγονται στο πεδίο εφαρμογής του νόμου. Τα κυριότερα σημεία της Εγκυκλίου, είναι τα εξής:

• Οι αιτήσεις υπαγωγής στη διάταξη του ν. 5078/2023, δύνανται να υποβάλλονται έως και την 31^η.12.2024, στην υπηρεσία μίας στάσης, στα γεωγραφικά όρια της οποίας θα παρέχεται η εργασία από πλευράς του πολίτη τρίτης χώρας.
• Με την αίτηση, η οποία επέχει θέση υπεύθυνης δήλωσης ως προς την ακρίβεια των υποβαλλομένων στοιχείων, συνυποβάλλονται τα απαιτούμενα έγγραφα, όπως: α) ταξιδιωτικό έγγραφο σε ισχύ (ή έγγραφο που έχει λήξει ή οποιοδήποτε άλλο έγγραφο έχει φωτογραφία και είναι δυνατή η ταυτοποίηση), β) έγγραφα βέβαιης χρονολογίας[2] από τα οποία αποδεικνύεται η 3ετής συνεχής παραμονή του αιτούντα στην Ελλάδα, πριν την υποβολή της αίτησης, γ) παράβολο ύψους 300€, δ) τέλος 16€ και ε) υπεύθυνη δήλωση του εργοδότη με την οποία δεσμεύεται να απασχολήσει τον αιτούντα.
• Η ρύθμιση, αφορά σε πολίτες τρίτων χωρών, οι οποίοι βρίσκονται στην Ελλάδα, τουλάχιστον 3 έτη συνεχούς παραμονής, πριν από την 30^η.11.2023 και των οποίων το καθεστώς διαμονής, δεν έχει ακόμη ρυθμισθεί. Ενδεικτικά, υπάγονται όσοι πολίτες τρίτων χωρών: α) είχαν εισέλθει νόμιμα στην Ελλάδα και είχαν λάβει άδεια διαμονής αλλά την απώλεσαν, β) είχαν εισέλθει στην Ελλάδα χωρίς να έχουν ακολουθήσει τις νόμιμες διατυπώσεις και παραμένουν παράνομα, γ) είχαν υποβάλει αίτημα χορήγησης διεθνούς προστασίας και αυτό εκκρεμεί είτε σε πρώτο είτε σε δεύτερο βαθμό, υπό την προϋπόθεση ότι θα υποβληθεί συμπληρωματικά, αντίγραφο παραίτησης του αιτήματος για διεθνή προστασία ή είχαν υποβάλει αίτημα για διεθνή προστασία και αυτό έχει απορριφθεί σε πρώτο ή/ και σε δεύτερο βαθμό.
• Κατά την υποβολή της αίτησης, αποστέλλεται μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου, αποδεικτικό υποβολής και εντός 40 ημερών από την υποβολή, η αρμόδια υπηρεσία εξετάζει την πληρότητα του φακέλου και εκδίδει βεβαίωση με βάση την οποία, ο πολίτης τρίτης χώρας, θεωρείται προσωρινά διαμένων στη χώρα και έχει το δικαίωμα να ξεκινήσει να εργάζεται στον εργοδότη που έχει υποβάλει την υπεύθυνη δήλωση.
• Εντός προθεσμίας 60 ημερών από την λήψη της βεβαίωσης κατάθεσης της αίτησης, πρέπει να υποβληθούν τα αποδεικτικά στοιχεία έναρξης της απασχόλησης.
• Εάν ο αιτών λάβει απορριπτική απόφαση, λόγω μη έναρξης της απασχόλησης, στον εργοδότη που έχει υποβάλει την υπεύθυνη δήλωση, έχει τη δυνατότητα είτε να επανέλθει με αίτηση θεραπείας (εφόσον απασχοληθεί στον ίδιο εργοδότη και υποβάλει όλα τα ελλείποντα δικαιολογητικά) είτε να επανέλθει με νέο αίτημα (εφόσον έχει νέο υποψήφιο εργοδότη και πληροί τις προϋποθέσεις που θέτει το άρθρο 193 του ν. 5078/2023).

Μαρία Αικατερίνη Δ. Παπαδοπούλου
Δικηγόρος
Δ.Μ.Σ Ιστορίας και Θεωρίας Δικαίου, Νομική Σχολή Αθηνών, ΕΚΠΑ
Δ.Μ.Σ Αστικού δικαίου, Νομική Σχολή Αθηνών, ΕΚΠΑ
Δ.Μ.Σ Εμπορικού Δικαίου, Νομική Σχολή Δημοκριτείου Πανεπιστημίου Θράκης

[1] Ν. 5078/2023 (ΦΕΚ Α’211/20.12.2023), με τίτλο: «Αναμόρφωση επαγγελματικής ασφάλισης, εξορθολογισμός ασφαλιστικής νομοθεσίας, συνταξιοδοτικές ρυθμίσεις, σύστημα διορισμού και προσλήψεων των εκπαιδευτικών της Δημόσιας Υπηρεσίας Απασχόλησης και λοιπές διατάξεις».

[2] Για τα έγγραφα βέβαιης χρονολογίας, η εγκύκλιος παραπέμπει στην ΥΑ με αριθμό οικ.18951/2018 (Καθορισμός εγγράφων βέβαιης χρονολογίας που αποδεικνύουν την επταετή συνεχή διαμονή στη Χώρα πολίτης τρίτης χώρας που αιτείται τη χορήγηση άδειας διαμονής), όπου παρατίθενται ενδεικτικά και όχι εξαντλητικά, τα έγγραφα που αποδεικνύουν την συνεχή παραμονή του αιτούντα στην Ελλάδα (λχ φορολογικές δηλώσεις, λογαριασμοί κοινής ωφέλειας, τραπεζικοί λογαριασμοί, συμβολαιογραφικά έγγραφα, βεβαίωση για την έκδοση κάρτας αστικών συγκοινωνιών κα).