Με τις νέες διατάξεις του ν. 5067/2023[1], επιδιώκεται η άμεση εφαρμογή του Κανονισμού (ΕΕ) 2021/784, αναφορικά με τη λήψη μέτρων, για την πρόληψη της διάδοσης τρομοκρατικού περιεχομένου στο διαδίκτυο. Ειδικότερα:

• Ποιο είναι το πεδίο εφαρμογής των διατάξεων:

Εφαρμόζονται σε παρόχους υπηρεσιών φιλοξενίας (λχ. Facebook), οι οποίοι αποθηκεύουν πληροφορίες, παρεχόμενες από πάροχο περιεχομένου (χρήστης που έχει παράσχει πληροφορίες που αποθηκεύονται ή έχουν αποθηκευτεί) και οι οποίες διαδίδονται κατόπιν αιτήματός του σε δυνητικά απεριόριστο αριθμό ατόμων. Οι πάροχοι υπηρεσιών φιλοξενίας είτε έχουν κύρια εγκατάσταση στην Ελλάδα είτε έχουν ορίσει νόμιμο αντιπρόσωπο (φυσικό ή νομικό πρόσωπο που έχει ορισθεί εγγράφως και έχει κύρια κατοικία ή εγκατάσταση στην Ελλάδα).

• Πότε μία πληροφορία έχει τρομοκρατικό περιεχόμενο:
  – Όταν ωθεί σε τέλεση – μεταξύ άλλων- εγκλημάτων κατά της ζωής και της σωματικής ακεραιότητας, στην αρπαγή ομήρων, στην κατάληψη μέσων μαζικής μεταφοράς, στην κατασκευή/προμήθεια/χρήση εκρηκτικών υλών,
  – Όταν υποκινεί ένα άτομο ή ομάδα ατόμων να συμμετάσχουν σε δραστηριότητες μίας τρομοκρατικής ομάδας,
  – Όταν παρέχει οδηγίες σχετικά με την κατασκευή ή χρήση εκρηκτικών/ όπλων.

• Ποιες εθνικές αρχές είναι αρμόδιες για τη λήψη μέτρων στην Ελλάδα:
  – Οι εισαγγελικοί λειτουργοί για την έκδοση εντολών αφαίρεσης και τον έλεγχο διασυνοριακών εντολών αφαίρεσης τρομοκρατικού περιεχομένου και
  – Η Εθνική Επιτροπή Τηλεπικοινωνιών και Ταχυδρομείων (εφεξής ΕΕΤΤ) για την άσκηση εποπτείας επί της εφαρμογής των μέτρων και τήρησης μητρώου παρόχων υπηρεσιών φιλοξενίας.

• Ποιες είναι οι ενέργειες του εισαγγελέα σε περίπτωση υλικού με τρομοκρατικό περιεχόμενο:

Όταν ο εισαγγελέας, πληροφορείται – με οποιονδήποτε τρόπο – την παρουσία τρομοκρατικού περιεχομένου στο διαδίκτυο, εκδίδει εντολή αφαίρεσης της σχετικής πληροφορίας, προς τον πάροχο υπηρεσιών φιλοξενίας (αντίθετα απορρίπτει και θέτει στο αρχείο με αιτιολογημένη διάταξη, πληροφορία ή αναφορά για περιεχόμενο που δεν είναι τρομοκρατικό ή δεν κατέστη δυνατόν να εντοπισθεί στο διαδίκτυο.

• Δικαίωμα δικαστικής προσφυγής κατά της εντολής αφαίρεσης:

Ο πάροχος υπηρεσιών φιλοξενίας που έλαβε την εντολή και ο πάροχος περιεχομένου που τον αφορά η εντολή, δικαιούνται να προσφύγουν – ενώπιον του Συμβουλίου Εφετών – εντός αποκλειστικής προθεσμίας δέκα (10) ημερών από την παραλαβή της εντολής ή της πληροφορίας αντίστοιχα.  Περαιτέρω, υφίσταται η δυνατότητα προσφυγής – ενώπιον του Διοικητικού Εφετείου Αθηνών – κατά των αποφάσεων της ΕΕΤΤ και έκδοσης απόφασης περί αναστολής εφαρμογής της εν λόγω απόφασης, υπό τις προϋποθέσεις που ορίζει περιοριστικά ο νόμος.

• Ποιες κυρώσεις (ποινικές και διοικητικές) προβλέπονται:
  – Φυλάκιση έως τρία (3) έτη και χρηματική ποινή 180-360 ημερήσιων μονάδων, για όποιον[2] παραβιάζει την υποχρέωση αφαίρεσης ή απενεργοποίησης της πρόσβασης σε τρομοκρατικό περιεχόμενο, εντός μίας ώρας από την παραλαβή της εντολής αφαίρεσης και την υποχρέωση άμεσης ενημέρωσης για τρομοκρατικό περιεχόμενο.
  – Πρόστιμο σε περίπτωση παραβίασης των υποχρεώσεων ενημέρωσης και εγγραφής στο μητρώο παρόχων υπηρεσιών φιλοξενίας.

Μαρία Αικατερίνη Δ. Παπαδοπούλου
Δικηγόρος
Δ.Μ.Σ Ιστορίας και Θεωρίας Δικαίου, Νομική Σχολή Αθηνών, ΕΚΠΑ
Δ.Μ.Σ Αστικού δικαίου, Νομική Σχολή Αθηνών, ΕΚΠΑ
Δ.Μ.Σ Εμπορικού Δικαίου, Νομική Σχολή Δημοκριτείου Πανεπιστημίου Θράκης

[1] Ν. 5067/2023 (ΦΕΚ Α’ 189/20.11.2023) με τίτλο: «Εφαρμογή των διατάξεων του Κανονισμού (ΕΕ) 2021/784 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 29^ης Απριλίου 2021, σχετικά με την πρόληψη της διάδοσης τρομοκρατικού περιεχομένου στο διαδίκτυο και λοιπές ρυθμίσεις του Υπουργείου Δικαιοσύνης»

[2] Εκτός από τους φυσικούς αυτουργούς, τιμωρούνται – μεταξύ άλλων – και ως αυτουργοί, οι πρόεδροι και διευθύνοντες σύμβουλοι, οι διοικητές, οι ομόρρυθμοι εταίροι, εκπρόσωποι κοινοπραξιών κ.α.